De aandacht voor ambtelijk vakmanschap is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Zaken zoals de Toeslagenaffaire en het aardbevingsprobleem in Groningen laten zien hoe belangrijk het is dat ambtenaren de ruimte krijgen om hun vakmanschap in te zetten. Maar wat betekent dat precies: goed ambtelijk vakmanschap in een democratische rechtsstaat zoals Nederland? En hoe kunnen we instrumenten ontwikkelen om ambtenaren hierbij te helpen? Daarover gaat de paper ´Van woorden naar daden – Op weg naar structurele borging van ambtelijk vakmanschap in de democratische rechtsstaat´.
Deze paper is een herziene en uitgebreide versie van de paper ´Ambtelijk vakmanschap voor de democratische rechtsstaat (november 2024). Deze vernieuwde publicatie is gemaakt door Stichting Beroepseer, als onderdeel van het project Van woorden naar daden. Dit project is een initiatief van A+O fonds Rijk in samenwerking met Stichting Beroepseer en de Centrale voor Middelbare en Hogere Functionarissen (CMHF). Met als doel om te onderzoeken hoe we ambtelijk vakmanschap duurzaam kunnen ondersteunen en verankeren binnen de Rijksoverheid.
Over de paper
Stichting Beroepseer nam het initiatief om het rapport te herzien en is verantwoordelijk voor de inhoud. De paper biedt onder meer:
- Een vernieuwde uitleg van wat ambtelijk vakmanschap inhoudt;
- Juridische kaders en ethische regels die ambtenaren helpen bij professioneel handelen;
- Een analyse van bestaande stimuleringsprogramma’s binnen de Rijksoverheid én de paradoxale spanning tussen intrinsieke motivatie en het uitblijven van structurele borging;
- Zes uitgangspunten die helpen om vakmanschap blijvend te borgen binnen de Rijksoverheid.
De paper maakt duidelijk dat tijdelijk beleid en incidentele programma´s niet genoeg zijn. Er is een duurzame en juridisch ondersteunde professionalisering van het ambtelijk vak nodig, met ruimte voor reflectie, het versterken van kaders en verankering in de wetgeving, organisatiecultuur en opleidingen.
