Werken bij de Belastingdienst is uitdagend. Het is een dynamische werkomgeving met veel diversiteit in individuele achtergronden. Denk aan grote leeftijdsverschillen tussen medewerkers, maar ook aan verschillen in economische, culturele en sociale afkomst. Hoe zorg je dat je ondanks deze verschillen de verbinding met elkaar en de organisatie blijft voelen? ‘Dat kan in een grote organisatie als de Belastingdienst soms best lastig zijn’, zeggen Canan Smid, coördinerend adviseur, en Nienke Onkenhout, adviseur bij de afdeling handhaving van Corporate Dienst Vaktechniek. Daarom vroeg Canan in overleg met haar leidinggevende de stimuleringspremie Samen voor ontwikkeling aan. Hiermee kreeg zij tot € 5.000 subsidie voor een vernieuwend initiatief om de samenwerking en het teamgevoel te versterken. Hoe pakte zij dit aan?
Toen Canan midden in coronatijd nieuw op de afdeling Handhaving aan de slag ging, merkte ze al snel dat er veel vastgehouden werd aan vaste (denk)patronen. Ook zij deed dat onbewust. ‘In mijn zoektocht naar een manier om dit te doorbreken, stuitte ik op de techniek ‘omdenken’. Hiermee leer je denken in mogelijkheden in plaats van beperkingen. Het leek mij de ideale manier om de samenwerking en de onderlinge sfeer te versterken. Daarom startte ik met behulp van de stimuleringspremie het project Omdenken.’’
Wat is omdenken?
Omdenken is een manier van denken en doen, waarbij je van een probleem een mogelijkheid maakt. Een probleem bestaat altijd uit feiten en verwachtingen, legt Nienke uit. ‘Als je een tegenstelling ervaart tussen wat-is (een feit) en wat-zou-moeten-zijn (een verwachting), dan ervaar je iets als een probleem. Door je hier bewust van te worden en de feiten en verwachtingen grondig te onderzoeken, verander je de energie van het probleem in iets nieuws. Er ontstaat een mogelijkheid. Je hebt iets omgedacht.’
Om leren denken
Berthold Gunster is de grondlegger van het begrip ‘omdenken’. Samen met een team van trainers verzorgt hij interactieve en inspirerende workshops, lezingen en webinars. Om haar collega’s bij de Belastingdienst te laten kennismaken met ‘omdenken’, heeft Canan samen met haar collega Claudia Bunte op 10 mei 2021 een webinar georganiseerd. Een groep van 45 collega’s woonde de online bijeenkomst bij. Ter voorbereiding kregen alle deelnemers het boek over de theorie achter omdenken toegestuurd en werden zij op prikkelende wijze uitgenodigd. Dit werd gefinancierd met de stimuleringspremie.
Eye-opener
Het zijn vaak de verwachtingen die het je moeilijk dan wel makkelijk maken in je werk en relaties met collega’s, vertelt Canan. ‘Als je met elkaar samenwerkt, heeft iedereen een bepaalde verwachting. Van de samenwerking, maar ook van het product. Vaak weet je niet wat de verwachtingen zijn van een ander of denk je die verwachtingen te kennen, zonder dat je dat verifieert. Als je dat niet duidelijk hebt, dan kan dat botsen. Verwachtingen kunnen de samenwerking dus enorm beïnvloeden. De noodzaak om de ander te vragen naar zijn of haar verwachtingen was voor mij echt een eye-opener. Voorafgaand aan het webinar had ik natuurlijk wel het boek gelezen, maar het kwartje viel pas tijdens het webinar. Dat was dus een mooie toevoeging aan het project’.
Het is daarom goed om verwachtingen naar elkaar uit te spreken, vult Nienke aan. ‘Dat is wat we geleerd hebben van dit project. Het draagt bij aan een betere samenwerking en versterkt de onderlinge waardering. Want als je respectvol met elkaars verwachtingen omgaat, ontstaat er ruimte voor dialoog. Het voorkomt irritatie waardoor je efficiënter kunt werken. Je werkt elkaar namelijk minder onbedoeld tegen. Dat is een waardevolle les die we geleerd hebben.’
Stimuleringsregeling Samen voor ontwikkeling
Heb jij een goed idee om het werk van jou en je collega’s leuker, slimmer of inclusiever te maken? Het A+O fonds Rijk biedt je de kans om jouw idee in de praktijk uit te voeren via de stimuleringsregeling Samen voor ontwikkeling.