Yntse Koenen omschrijft zichzelf als iemand die op een constructieve manier oplossingen zoekt voor uitdagingen. ‘En uitdagingen zijn er momenteel genoeg’, aldus Yntse. ‘Het Rijk als aantrekkelijke en toegankelijke organisatie waar mensen met plezier hun werk kunnen doen, staat onder druk. Dit heeft verschillende oorzaken. Denk aan politieke keuzes, maatschappelijke ontwikkelingen en veranderende wetgeving. Binnen dat speelveld moeten werkgever en werknemersorganisaties goed samenwerken om de krachten te bundelen én te versterken. Om zo een boost te geven aan thema’s als duurzaamheid, sociale veiligheid en het stimuleren van een inclusieve werkomgeving.’
‘Ik neem met plezier het stokje over’
Yntse heeft veel ervaring als vakbondsbestuurder bij FNV. Hij begon zijn loopbaan als regiobestuurder bij ABVAKABO, waar hij zich heeft beziggehouden met individuele belangenbehartiging van leden en later ook met fusies van waterschappen en gemeenten. Daarna heeft hij zo’n 11 jaar voor de politiebond gewerkt. Inmiddels is hij alweer 7 jaar bestuurder bij FNV sector Rijk waar het ministerie van Justitie en Veiligheid en het Openbaar Ministerie onder vallen. Yntse: ‘Vanuit het vakbondsoverleg bij onder andere JenV, waar ik als FNV-bestuurder bij betrokken was, kende ik A+O fonds Rijk al. Ik neem dan ook met plezier de rol van voorzitter op me. De ervaring die ik heb opgedaan bij FNV zet ik graag in voor een sterk fonds. Daarbij breng ik belangrijke onderwerpen soms stevig voor het voetlicht. Een beetje wrijving hoort erbij, maar uiteindelijk gaat het erom dat we volwassen arbeidsverhoudingen creëren en constructieve oplossingen zoeken voor de uitdagingen die op tafel liggen. Dat lukt alleen als werkgever en werknemers samenwerken en samen leren en innoveren.’
Belangrijke thema’s voor werken bij de overheid
De thema’s van A+O fonds Rijk liggen Yntse nauw aan het hart. ‘Er is behoefte aan sociale innovaties, die zorgen dat maatschappelijke doelen worden bereikt. Leren en ontwikkelen hoort daar vanzelfsprekend ook bij. Bovendien is het belangrijk dat iedereen zich op het werk veilig en gewaardeerd voelt en dat de vitaliteit van medewerkers behouden blijft. Deze aspecten zijn belangrijk om te kunnen inspelen op uitdagingen in het werken voor de overheid en bij het creëren van betekenisvol werk in een inclusieve en sociaal veilige werkomgeving. Ambtenaren zijn over het algemeen bevlogen mensen, die iets willen bijdragen aan de samenleving. Maatschappelijke en politieke ontwikkelingen en ook de krapte op de arbeidsmarkt hebben een negatief effect. Door werkdruk en weinig professionele ruimte neemt het werkplezier en daarmee de bevlogenheid van medewerkers af. Het zou bijvoorbeeld normaal moeten zijn dat medewerkers zich kritisch durven uitspreken, maar veel organisaties vinden klokkenluiders ‘lastig’. Daarom heb ik me vanuit de FNV met collega-vakbonden en medezeggenschapsorganen sterk gemaakt voor de eerste onafhankelijke integriteitscommissie voor het ministerie van Justitie en Veiligheid. Daar ben ik trots op, maar het is niet genoeg. Daarom komt er nu een onafhankelijke integriteitscommissie voor het hele Rijk, met personeelsraadgevers die toegang hebben tot het allerhoogste niveau. Het is belangrijk dat ook A+O fonds Rijk zich blijft inzetten voor een inclusieve en sociaal veilige werkomgeving.’
Ondersteuning bij duurzaamheid en het beter benutten van de arbeidsmarkt
In de onderhandelingen voor de CAO Rijk 2022-2024 zijn de onderwerpen duurzaamheid en het benutten van kansen op de arbeidsmarkt besproken. Yntse: ‘Sociale partners kunnen ook een beroep doen op A+O fonds Rijk voor ondersteuning op deze vlakken. Zo is het goed om te weten dat er inmiddels een pilot ‘duurzame cao’ is gestart met 14 ideeën voor verduurzaming. Denk aan onderwerpen als milieuvriendelijk reizen, investeren in duurzame ICT-oplossingen en het efficiënt inrichten en gebruiken van de werkomgeving. Daarnaast is de krapte op de arbeidsmarkt een belangrijk thema. A+O fonds Rijk staat niet voor niets voor Arbeidsmarkt- en Opleidingsfonds Rijk. Werkdruk is een enorm probleem. Op verschillende vlakken kunnen we als fonds bijdragen aan het profileren van het Rijk als aantrekkelijke werkgever en aan het optimaal benutten van de potentiële capaciteit. De activiteiten die we organiseren en ondersteunen, zorgen ervoor dat ambtenaren hun talenten kunnen ontwikkelen, hun horizon kunnen verbreden en gezond en vitaal blijven.’
Waar liggen nog kansen?
Yntse: ‘Voor het oplossen van het personeelstekort moeten we vanzelfsprekend meer collega’s aantrekken. Daarnaast kan boven-sectorale samenwerking helpen. De overheidsbrede arbeidsmarkt wordt nog te weinig actief aangesproken. Op sommige niveaus en binnen bepaalde sectoren gebeurt dit al, maar het kan nog beter. Ik denk dan aan het uitwisselen van personeel voor tijdelijke opdrachten, het gezamenlijk opleiden van medewerkers in een regio of het creëren van een talentenpool. Verder kunnen we vanuit het fonds sturen op het slimmer inrichten van werkprocessen en medewerkers helpen bij het vergroten van hun professionele ruimte. Om zo de werkdruk te verlagen en het werkplezier te verhogen. Een goede samenwerkingsrelatie tussen medewerker en leidinggevende is hierbij essentieel. Een relatie die gebaseerd moet zijn op vertrouwen, respect en een wederzijdse inspanningsverplichting. Als leidinggevende ben je verantwoordelijk voor het creëren van een veilige en inclusieve werkomgeving. Het is belangrijk dat de medewerker gehoord wordt en de ruimte krijgt om zichzelf te ontwikkelen. Tegelijkertijd heb je als medewerker de verantwoordelijkheid om proactief te handelen en de leidinggevende te voorzien van noodzakelijke kennis en informatie. Als die wisselwerking goed is, dan is er ruimte voor autonomie, vakmanschap en de menselijke maat.’