Mindful werken bij het Ministerie van Financiën

Waarom doen steeds meer Rijksmedewerkers mee aan mindfulness trainingen en wat levert het hen op? Adviseur Arbeid en Gezondheid Olga Reijndorp vertelt waarom het Ministerie van Financiën de training Mindful Werken aanbiedt. Deelnemers Stef Kerkvliet, Sacha Margés, Sandra Gant en Edith Codrington namen deel aan de trainingen en vertellen hoe dit hen is bevallen. De training Mindful Werken worden aangeboden door Mindful Rijk, het expertisecentrum voor mindfulness en positiviteit binnen de Rijksoverheid.

Waarom is mindfulness op de werkvloer van toegevoegde waarde?

Adviseur Olga vertelt: “Wij hebben een ontwikkeltraject met werkdruk als aandachtspunt. Met mindfulness leer je op andere manieren te kijken naar je ervaring, waardoor je beter met omstandigheden om leert gaan. Ik zie dat mindfulness bijdraagt aan de persoonlijke hulpbronnen van onze medewerkers, hun zelfvertrouwen en hun ontwikkeling als persoon. Mensen met mindfulness brengen naar mijn mening meer rust in een organisatie en vragen zich bewust aan de voorkant van een proces af waar zij staan en wat de beste koers is. Ook denk ik dat mindful medewerkers beter grenzen aan kunnen geven en meer bewust zijn van hoe het gaat met hun collega’s. Dat komt de organisatie ten goede.”

Waarom kiezen voor deze training?

De Mindful Werken training bestaat uit acht bijeenkomsten en een oefenochtend. Het doel is om het bestaande vermogen tot bewuste aandacht (mindfulness) te ontwikkelen door beoefening en dit toe te passen op het werk.

Deelnemer Stef: “Ik merkte dat ik sinds corona meer moeite had om focus te houden, ik was snel afgeleid. Over mindfulness had ik gehoord dat het helpt om focus te houden’’. Sacha geeft aan: “Ik was nieuwsgierig naar mindfulness. Daarnaast had ik ook behoefte om te investeren in mijzelf met een voltijdbaan, gezin en andere uitdagingen. Om dichtbij mezelf te kunnen blijven en daar kracht in te vinden.’’ Edith leek het volgen van de training een mooie kans. “Ik ervaar werkstress en ik denk dat ik door mindfulness te beoefenen hier beter mee om kan leren gaan. Mijn intentie was om het een plekje te geven in mijn leven’’.

De eerste indrukken

De training vond in verband met corona online plaats. Er werd tijd genomen om kennis te maken en de motivatie en intentie te verhelderen voor de komende acht weken.

Stef: “Ik stond er aan het begin sceptisch in, maar ik besloot het te proberen. Als het werkt, dan is dat mooi meegenomen. Na een paar weken merkte ik dat het écht werkte. Waar ik normaal gesproken van alles tegelijkertijd doe, nam ik nu de tijd om focus te houden’’. Sandra: “De structuur van de training vond ik meteen prettig. Oefenen, uitwisselen en een stukje theorie. Er was voldoende basis om met elkaar te verbinden. De sessies werden ook goed opgebouwd. Wel was er veel huiswerk. Maar ik voelde ook de ruimte dat het oké was als het even niet gebeurde”. Edith: “Ik had twijfels over hoe we dit online gingen doen. Hoe ga je zo’n cursus online begeleiden? Uiteindelijk heeft het goed uitgepakt. De tijd en afwisseling waren perfect. Samen oefenen, buddygesprekken, bespreken in kleine groepen en plenaire delen. Zeker het buddygesprek helpt om gemotiveerd te blijven tussen de bijeenkomsten door.”

Hoe pas je de training toe op je werk?

Tijdens de training wordt mindfulness steeds meer toegepast op de werkvloer, door de deelnemers verschillende technieken aan te reiken en daarop te reflecteren in de bijeenkomsten. Edith: “De drie minuten ademruimte gebruik ik tussen taken door. Het helpt om een taak af te sluiten en te beginnen aan de volgende. Het effect is dat ik een stukje rust ervaar, even een moment voor mijzelf heb. Anders heb ik de neiging om maar door te gaan’’

Sacha kan de geleerde technieken goed toepassen in haar werk. “Ik merk dat deze training helpt om meer bewustzijn, te creëren. Dat komt met name terug in gesprekken met collega’s om geconcentreerd te werken en om momenten van reflectie in te bouwen. De technieken zijn goed toe te passen en de overwegingen aan het eind van elke training vond ik inspirerend.”

Stef was voorheen vaak bezig met het volgende moment. “Ik werd mij ervan bewust dat ik mij vaak al met één been in het volgende moment bevond. Tijdens het vergaderen was ik al bezig met het volgende onderwerp, in plaats van het huidige onderwerp. Tijdens een gesprek was ik bezig met het avondeten. Nu lukt het makkelijker om mij daar bewust van te zijn en mijn aandacht terug te brengen naar wat ik nu doe. Dat is heel waardevol.”

Sandra: “Mindful luisteren is iets wat ik nu toepas in werkoverleggen. Daar merk ik direct het effect van. Ook in begeleidingsgesprekken kan ik anderen nu uitnodigen om uit een oordeel te stappen.’’

Hoe nu verder?

Mindfulness, het vermogen tot bewuste aandacht, is als een spier. Door die te blijven trainen wordt deze sterker. Een afsluitende vraag is daarom: hoe gaan we hiermee verder?

De training kreeg van de deelnemers een gemiddelde waardering van 9,1. “Ik was blij verrast door de metingen waaruit bleek dat deelnemers ook werkinhoudelijk verbeteringen zagen,” aldus Olga. “Het was voor mij geslaagd. We gaan er volgend jaar mee verder,” aldus Olga. Het lijkt mij mooi om dan na te gaan hoe de individuele groei van deelnemers en het Mindful Werken invloed heeft op collega’s die de training niet hebben gevolgd.”

Stef: “Het was veel positiever dan ik had verwacht. Ik kwam voor een stukje focus, maar het heeft me veel meer gebracht. Bewustwording over wat ik aan het doen ben en of dat logisch is. De training was als een zaadje dat gepland werd, nu is het een kwestie van blijven beoefenen.’’ Sacha: “Het mooie is dat je mindfulness overal kunt toepassen. Bijvoorbeeld door alles wat je in werk of privé tegenkomt te benaderen met een vriendelijke nieuwsgierigheid. Bijvoorbeeld door in de rij bij de bakker, met mijn mondkapje op, even een mindful bodycheck doen.”
Sandra: “Het is alsof ik mijn werk beter kan doen, maar ook meer werk gedaan krijg in dezelfde tijd met meer rust in mijn hoofd. We zijn een meditatiegroepje gestart na de training. Iedere week gaan we samen mediteren. Daar ben ik heel blij mee.’’

Edith: “Met de buddygesprekken ga ik door en elke week gaan we samen mediteren. Ik hoop dat we elkaar zo kunnen ondersteunen om het vol te houden.”

En nu jij?

Door het Ministerie van Financiën is de training zeer positief ontvangen, zij gaan volgend jaar verder met Mindfulness. Wil jij met jouw Rijksorganisatie ook aan de slag met mindfulness en verwante thema’s zoals bevlogenheid, sterke kanten, mindful leiderschap en compassie?

Neem dan contact op met programmamanager Inge Witkamp via mindfulrijk@rijksoverheid.nl of kijk op www.ubrijk.nl/mindfulrijk.