Meer werkplezier voor vrouwen in de overgang
Om de overgang bespreekbaar te maken en de kennis daarover vergroten, startte in 2019 het project In overgang, met subsidie van het A+O fonds Rijk.
Monique Oudshoorn (rechts), beleidsverantwoordelijke
Van de ruim 60.000 vrouwen die bij het Rijk werken, zijn er ongeveer 34.000 in de leeftijd tussen 40 en 60 jaar, de leeftijd waarin de overgang zich kan voordoen (cijfers 2019). Zij kunnen klachten ervaren die een negatieve invloed hebben op hun dagelijks leven, ook op hun werk. Een integrale aanpak kan hen helpen hun werk goed en prettig te blijven doen in die lastige jaren. Daarom startte BZK het rijksbrede project In overgang, met subsidie van het A+O fonds Rijk. Eveline Bakker van Stichting Vuurvrouw is projectleider en Monique Oudshoorn, beleidsmedewerker bij de directie Ambtenaar & Organisatie van BZK, is verantwoordelijk vanuit het Rijk. ‘Het is fijn dat we als Rijksoverheid gebruik kunnen maken van de kennis van Stichting Vuurvrouw over overgangsklachten en de gevolgen ervan voor het werk’, vindt Oudshoorn.
Kenniscommunity en trainingen
Het project In overgang biedt twee elementen: een rijkswebsite, die als kenniscommunity fungeert, en formats voor trainingen. Op de website vinden bezoekers informatie van overgangsdeskundigen, artsen en verpleegkundigen aan wie ze in een beveiligde omgeving ook vragen kunnen stellen. Overgangsklachten zijn heel divers en uiten zich zowel fysiek als psychisch. In de online community is in wetenschappelijke artikelen, filmpjes en blogs actuele informatie te vinden over mogelijke overgangsklachten en de aanpak ervan. Ook kunnen rijksmedewerkers in een beveiligde omgeving ervaringen uitwisselen en elkaar tips geven. Zo is er veel interactie.
Trainingen en bijeenkomsten zijn er voor verschillende groepen: er zijn algemene informatiebijeenkomsten voor medewerkers, trainingen voor vrouwelijke medewerkers met overgangsklachten en trainingen voor bedrijfsartsen, bedrijfsmaatschappelijk werkers, leidinggevenden en HR-medewerkers. Door de website en de trainingen leren de betrokkenen veel over de overgang, de mogelijke klachten en de mogelijke aanpak ervan. Voor de trainingen zijn formats gemaakt, zodat elk departement er op zijn eigen manier mee aan de slag kan.
Bewustwording
Oudshoorn: ‘Soms hebben vrouwen zelf niet door dat hun klachten met de overgang te maken hebben en gaan ze minder werken of treden ze vervroegd uit. Dat is jammer, want zo gaat talent verloren dat we hard nodig hebben. Door de beschikbare informatie kunnen vrouwen hun klachten beter duiden en eventueel hulp inschakelen van de bedrijfsarts.’ Daarom is het essentieel dat die bedrijfsartsen goed op de hoogte zijn en niet bijvoorbeeld ‘burn-out’ als diagnose stellen, terwijl de oorzaak van de klachten een hormonale kwestie is.
‘Als vrouwen niet door hebben dat hun klachten met de overgang te maken hebben, kan talent verloren gaan dat we hard nodig hebben.’
‘Vergroten van kennis is zo belangrijk’, zegt Oudshoorn. ‘Vrouwen moeten zich bewust worden van de veranderingen die zich in hun lichaam kunnen voordoen als gevolg van de overgang. Mensen in hun omgeving moeten beseffen dat er sprake is van chemische disbalans bij die vrouwen en dat er verder niets mis is met ze. Voor de periode rond zwangerschap en bevalling hebben we van alles geregeld, maar voor de overgang niet. Terwijl de overgangsperiode veel langduriger is en misschien nog veel ingrijpender. Het gaat erom dat vrouwen zo goed en prettig mogelijk kunnen blijven werken en daarover zo nodig afspraken maken met hun leidinggevende.’
Departementen aan de slag
Het project voorziet in een behoefte, merkt Oudshoorn. ‘De departementen dragen het een warm hart toe. De departementale preventiemedewerkers met wie we maandelijks overleg hebben, zijn enthousiast en ze promoten het binnen hun eigen departement.’ Via dat overleg volgen Oudshoorn en Bakker hoe departementen ermee aan de slag gaan. De website gaat naar verwachting in het voorjaar online.
‘De vrouwen die in de testfase van de site ervaringen deelden of een vraag stelden, kregen meteen suggesties van anderen. Ze vonden het een goed initiatief en waren blij dat er aandacht wordt besteed aan de overgang. Met de verbeterpunten die uit de test kwamen, werd de site gebruikersvriendelijker en aantrekkelijker gemaakt. Ook leidinggevenden zijn te spreken over de site; die vinden ze heel nuttig. ‘Dat wist ik allemaal niet’, zeggen vooral mannelijke leidinggevenden.’
Publiciteit
Het eindresultaat wordt mooi, verwacht Oudshoorn, en de lancering van de website gaat met de nodige publiciteit gepaard. Dit jaar besteedt de projectgroep aandacht aan de website en de trainingen door ze te koppelen aan bijzondere dagen en evenementen, bijvoorbeeld in het kader van Gezond werken.
De overgang in cijfers
In Nederland zijn naar schatting 1,6 miljoen vrouwen in de overgang. De overgangsperiode kan 5 tot 15 jaar duren. 80% van deze vrouwen heeft overgangsklachten; 30% heeft zoveel klachten dat het dagelijks leven – dus ook het werk – wordt beïnvloed.
Meer informatie
Wil je meer weten over het project, dan kun je terecht bij Monique Oudshoorn, beleidsmatig verantwoordelijk voor het project In overgang.